جلسه دوم | دوره رایگان آموزش پروپوزال نویسی

سفارش سریع از طریق پیامک(کلیک کن)

آموزش پروپوزال‌نویسی، جلسه دوم

ورود به جلسه

(3) بیان مسئله: هر پژوهش علمی با طرح سؤال یا مسئله آغاز می‌شود و پژوهش برای پاسخگویی به آن انجام می‌گیرد؛ بنابراین عنوان کلی پژوهش، در قالب یک جمله استفهامی بیان می‌شود. در قسمت بيان مسئله، باید دقيقاً مسئله‌اي که به صورت عنوان پژوهش نوشته شده است، تبيين شود؛ يعني پژوهشگر بايد ابعاد مسئله را مشخص کند.

(4) اهمیت و ضرورت پژوهش: در قسمت اهمیت و ضرورت پژوهش، مشخص می‌کنید که موضوع پژوهش شما، از چه اهمیتی (از لحاظ نظری یا کاربردی و یا هر دوی آن) برخوردار است؛ یعنی انجام این پژوهش، کدام مشکل را حل خواهد کرد و چه کسانی می‌توانند از نتایج پژوهش شما، سود ببرند. در این قسمت، باید اهمیت و ضرورت پژوهش را هم از نظر نظری و هم از عملکری یا کاربردی، مشخص کنید.
هدف‌های آموزشی جلسه
تعیین اینکه قسمت بیان مسئله، شامل چه موارد و مطالبی می‌شود
شناسایی مشخصات یک بیان مسئله مناسب
توانایی بیان مسئله و موضوع پژوهشی در انتهای بخش بیان مسئله
آشنایی با مفهوم اهمیت و ضرورت پژوهش و توجه به مطالب لازم برای نگارش آن
تعیین تفاوت بین اهمیت و ضرورت پژوهش از لحاظ بنیادی و اهمیت و ضرورت پژوهش از لحاظ کاربردی
توانایی اشاره به فایده‌های (اهمیت) انجام پژوهش و ضررهای (ضرورت) عدم انجام پژوهش

(3) بیان مسئله (Problem Statement)
بیان مسئله، باید با اشاره به متغیر (های) وابسته پژوهش شروع شود. در این قسمت باید به تعریف مسئله خود بپردازید؛ میزان، شدت و دامنه مسئله خود را بیان کنید؛ به دلایل احتمالی بروز مسئله اشاره کنید و بگویید که در حال حاضر، برای این مسئله، از چه راه‌حل‌هایی استفاده می‌شود؛ در صورتی که به این مسئله رسیدگی نشود، چه پیامدهایی به وجود خواهد آمد؛ و چنانچه به حل این مسئله یا مشکل توجه شود، چه فواید و مزایای احتمالی به دنبال خواهد داشت.

به منظور نگارش «بیان مسئله» در یک پروپوژال علمی، باید مشخصات زیر را رعایت کنید:
مشخصه (1): به طور کلی، آنچه که برای ما در پژوهش اهمیت بیشتری دارد، متغیر (های) وابسته است. طرح و بیان مسئله، باید در رابطه با متغیرهای وابسته پژوهش باشد؛ به همین دلیل است که در قسمت ادبیات پژوهش نیز از متغیرهای وابسته پژوهش، بیش از متغیر (های) مستقل، صحبت به میان می‌آوریم.

نکته (1): پژوهشگر، یک مطالعه علمی را بیشتر به خاطر متغیر (های) وابسته انجام می‌دهد؛ نه به خاطر متغیر (های) مستقل.
مثال: بررسی رابطه بین هوش و پیشرفت تحصیلی
در اینجا به دلیل اینکه متغیر هوش، به عنوان متغیر پیش‌بین‌ یا به نوعی متغیر تأثیرگذار بر روی متغیر پیشرفت تحصیلی به عنوان متغیر ملاک است و از آن تأثیر می‌پذیرد؛ در این موضوع پژوهشی، اهمیت متغیر پیشرفت تحصیلی، بیشتر از اهمیت متغیر هوش است.

مشخصه (2): به نمونه‌هایی از پژوهش‌های انجام شده در این موضوع، به صورت مختصر اشاره می‌کنیم. در انتهای اشاره به اینها، می‌گوییم که این پژوهش‌ها، صد در صد مشابه با کاری که ما قصد داریم انجام دهیم، نبوده‌اند. همچنین، باید از این پژوهش‌ها این نتیجه‌گیری را داشته باشیم که در پژوهش حاضر، قرار است به چه جنبه‌هایی توجه کنیم که پژوهش‌های گذشته به آن‌ها توجه نداشته‌اند. در این قسمت،. به تعداد حداکثر سه نمونه پژوهشی و به صورت و ساختار یک چکیده پژوهشی، اشاره داشته باشید.

نکته (2): در یک گزارش پژوهشی، قسمت «پیشینه پژوهش» در مقایسه با قسمت «مبانی نظری پژوهش»، از اهمیت بیشتری برای تبیین، نتیجه‌گیری و گزارش نهایی، برخوردار است.
نکته (3): در انتهای بیان مسئله، سعی می‌کنیم که مسئله پژوهشی خود را در قالب یک سؤال، بازنویسی کنیم؛ به این صورت که باید به نتیجه‌گیری خود شما خاتمه یابد و شامل پرسش آغازین کار شود.
اطلاعات تکمیلی: معمول این است که مسئله و موضوع پژوهش، به صورت سؤالي بيان نمي‌شود؛ بلکه به صورت يک جمله کامل مثبت، دقيق و صريح مطرح مي‌گردد. به سخن ديگر، مسئله و موضوع پژوهش، بايستي به گونه‌اي تنظيم و بيان شود که به طور عملي، قابل بررسي و تحقيق باشد. انتخاب کلمات بايد با دقت و با توجه به مسئله و موضوع انتخابي شما باشد؛ به گونه‌اي که این کلمات، دقيقاً معناي مورد نظر را برسانند و از لحاظ پژوهشی نیز، قابل بررسي علمي و عملي باشند.

(4) اهمیت و ضرورت پژوهش (The Importance and Necessity of Research)
اهميت و ضرورت موضوع پژوهش، عبارت است از مجموع اطلاعاتي که مشخص مي‌کند نتايج اين پژوهش، تا چه حد براي پژوهشگر و نيز تا چه حد براي ديگران، مفيد و اثربخش مي‌باشد. به عبارت ديگر، نتايج اين پژوهش، منشأ چه دستاوردها و آگاهي‌هاي جديدي است؟ به هنگام نوشتن اهميت و ضرورت موضوع پژوهش، توجه داشته باشيد که اولاً، مشخص کنيد که اين پژوهش چه موردي را براي ديگران روشن خواهد کرد و يا در چه موردي اطلاعات جديدي در اختيار ديگران خواهد گذاشت؛ ثانياً، نتايج حاصل از اين پژوهش، در کجا و کدام قسمت و چگونه مورد استفاده قرار خواهد گرفت.
در قسمت اهمیت و ضرورت پژوهش می‌گوییم که اهمیت موضوع پژوهشی ما از نظر بنیادی و از نظر کاربردی، به چه صورت است و چه فوایدی را می‌تواند شامل شود. در اين زمينه بايد معلوم شود که نتايج حاصل از اين پژوهش چگونه در قسمت‌هاي مختلف آموزش، خدمات و مديريت حرفه مورد نظر و يا گسترش علم، به طور کلی، تأثير خواهد گذاشت.

اطلاعات تکمیلی: یک موضوع پژوهشی، می‌تواند از دو بُعد نظری و کاربردی، دارای اهمیت و ضرورت باشد. پژوهش‌های بنیادی و پژوهش‌های کاربردی، مرز مشخصی ندارند. پژوهش‌های نوع بنیادی، تاریخ مصرف ندارند؛ اما پژوهش‌های نوع کاربردی، تاریخ مصرف دارد.
در این قسمت، از جنبه‌های مختلف (سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، روانشناختی، مذهبی، آموزشی، ملی، حقوقی، مدیریتی، انسانی و غیره باید به اهمیت و ضرورت موضوع پژوهشی خود، اشاره کنیم: برای این منظور، باید در قالب دو بخش، به این اهمیت و ضرورت، پاسخ دهیم:
بخش (1)، پاسخ به اهمیت انجام پژوهش (اشاره به فایده‌های انجام پژوهش): در صورتی که پژوهش ما انجام انجام شود (در زمان حال و آینده)، چه اتفاقی می‌افتد؟
بخش (2)، پاسخ به ضرورت انجام پژوهش (اشاره به ضررهای عدم انجام پژوهش): در صورتی که این پژوهش انجام نشود (در زمان حال و آینده)، چه اتفاقی می‌افتد؟

این جلسه را به صورت PDF و مرتب شده در لینک زیر می‌توانید دانلود کنید.

لینک دانلود جلسه دوم